بررسی روند کاهش فضاهای باز شهری در فرآیند توسعۀ شهری با تأکید بر مدیریت بحران، نمونۀ موردی کلانشهر تهران

نویسندگان
چکیده

در کنار بسیاری از علوم و دانش های مطرح کاهش دهنده آسیب در زمان بحران، دانش شهرسازی را می توان از جمله علوم و دانش های موثری دانست که جامعۀ گسترده تری را تحت پوشش خود قرار می دهد. در واقع دانش شهرسازی به علت نقش کلیدی در فرآیند توسعۀ کالبدی شهر و شکل دهی به ابعاد کمی و کیفی توسعه می تواند در مقیاس کلان عامل موثری به منظور تجهیز و توانمندسازی سکونتگاه های شهری در برابر شرایط ناشی از بحران های ناگزیر طبیعی یا بحران های ناشی از عوامل انسانی به حساب آید. یکی از مسائل مورد توجه امروز کلان شهر تهران، کمبود فضاهای باز قابل استفاده در مواقع بحران است. به طوریکه تناسب لازم میان سطح فضای ساخته شده، تراکم ساختمانی و فضای باز قابل استفاده در مواقع بحران وجود ندارد. بدیهی است فضاهای باز شهری را می توان در مواقع بحران به عنوان پایگاه های امدادرسانی نیروهای عمل کننده و نیز در صورت امکان برای اسکان های بزرگ، اضطراری و اسکان موقت مورد بهره برداری قرار داد. بررسی مکانیزم های موثر در شکل گیری فرآیند کاهش فضاهای باز و مدلسازی این فرآیند جهت شناخت مسأله و اصلاح مکانیزم های مخرب در قالب تئوری دینامیک سیستم ها قابل بررسی است. مسألۀ اصلی مورد توجه جهت بررسی در قالب دینامیک سیستم ها، روند کاهش فضاهای باز شهری با قابلیت استفاده در مواقع بحران است. بدین صورت که با بررسی مکانیزم های موثر در ایجاد این موقعیت و شناخت ساختارهای علی و معلولی آنها سعی در تعریف مکانیزم ها و سیاست های جدید در جهت اصلاح مکانیزم های مخرب می شود.در این فرآیند ابتدا به تعیین مرز سامانه و متغیرهای درونزا و برونزای مؤثر در آن پرداخته شده است.در ادامه رفتار متغیر مرجع مسأله در یک بازۀ زمانی مشخص مورد بررسی قرار گرفته است. در مرحلۀ بعد با توجه به تحلیلی که از رفتار متغیر مرجع و تأثیر متغیرهای دیگر سامانه در آن بدست آمده است، به تبیین فرضیه های دینامیکی مرتبط با مسألۀ مورد نظر پرداخته شده است. در ادامه به ارائۀ یک مدل مفهومی از مسأله پرداخته شده است و دیاگرام های علی و معلولی مرتبط با آن تهیه شده است. در انتها با تعریف  ارامترها و ساختاربندی فرضیه های دینامیکی مسأله در نرم افزار vensim ple برای یک بازۀ 20 ساله در آینده مدلسازی صورت گرفته است و مدل بدست آمده برای شرایط مختلف حدی آزمون شده است. هدف از این مقاله بررسی روند کاهش فضاهای باز شهری در فرآیند توسعۀ شهری در کلان شهر تهران و پیش بینی وضعیت آینده با اصلاح مکانیزم های مخرب می باشد. روش تحلیل این مقاله مبتنی بر روش تحلیلی  توصیفی بوده و اطلاعات مورد نیاز آن با استفاده از روش کتابخانه ای و میدانی جمع آوری شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که در صورت اصلاح مکانیزم های مخرب و اعمال سیاست های مرتبط با کنترل متغیرهای کلیدی مسأله می توان در یک بازۀ زمانی میان مدت تا بلند مدت به کنترل روند کاهش فضاهای باز شهر تهران با رویکرد استفاده در مواقع بحران کمک کرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

منطقه بندی شهری با رویکرد مدیریت بحران (مطالعه موردی: کلانشهر تهران)

کلانشهر تهران به عنوان پایتخت سیاسی- اداری و مرکز فعالیت‌های مهم اقتصادی کشور از منظر  ایمنی و حفاظت شهری ساختاری ناسالم دارد و می توان گفت که بحث ایمنی در تقسیمات شهری آن تاکنون مورد توجه قرار نگرفته است. این در حالی است که سوانح طبیعی متعدد از جمله زلزله این کلانشهر را تهدید می نماید. بنابراین شناخت و پرداختن به چارچوب و الگوی مشخص تقسیمات فضایی شهر جهت مدیریت کارآمد در هنگام بحران در کلانش...

متن کامل

بررسی اثر حرارتی گیاهان در فضاهای شهری با مدل PMV (نمونۀ موردی محلۀ ازگل تهران)

شهرها طی بیش از یک قرن تغییرات اساسی که در فعالیت­ها و کالبد آنها رخ داده، ارتباط حیاتی خود را با طبیعت از دست داده­اند. در سال­های اخیر توسعه شهرنشینی و پیوستن روستاها به کلانشهرها موجب از بین رفتن بسیاری از پوشش­های گیاهی این مناطق شده است. محله ازگل از جمله محلات شمال تهران است که بخش عمده­ای از فضای سبز آن در فرایند توسعه از بین رفته و کیفیت فضایی در کانون­های متمرکز آن کاهش یافته است. با ت...

متن کامل

کاربرد ریتم های شهری در فرایند طراحی فضاهای شهری نمونۀ موردی: فضاهای شهری محله جلفای اصفهان

فضای زندگی انسان ها، تحت تأثیر بعد زمان، ویژگی های متفاوتی به خود می­گیرد. این ویژگی ها که یا به صورت بازگشت کننده و یا بازگشت ناپذیر هستند، در غالب ریتم های شهری، بر روی چگونگی استفاده از فضا تأثیر می­گذارند. ریتم های شهری ردپایی از زمان در فضا هستند و در غالب فرم­های پیچیده، به منزلۀ جنبه­ای از عناصر ریتمیک طبیعت، مردم، فضا، و روابط پویای بین آن­ها تجربه می­شوند و در دو دستۀ کلی ریتم های فضای...

متن کامل

تحلیلی بر عوامل موثر بر نظام مدیریت شهری کلانشهر تهران در راستای مدیریت یکپارچه شهری

امروزه مدیریت کلانشهرها، با توجه به رشد بی رویه آنها که باعث تخریب محیط زیست و ایجاد مسائل اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی عدیده ای شده است ، که نیاز به باز نگری در سیستمهای مدیریتی و قوانین حاکم بر آن ها را دارد. کلانشهر در بسیاری از کشورهای در حال توسعه از دید بسیاری از کارشناسان به مثابه سیاه چاله هایی قلمداد می­گردند، که باعث بلعیدن انرژی و سرمایه ملی می گردد، که باید ضرورت توجه به مدیریت شهری و...

متن کامل

ارائۀ الگوی توسعۀ پایدار گردشگری شهری (نمونۀ موردی: شهر لاهیجان)

گردشگری شهری به‌عنوان یکی از عوامل مهم توسعۀ پایدار شهرها به‌حساب می‌آید؛ زیرا با تأکید بر منابع و قابلیت‌های داخلی شهرها، توسعۀ شهر را فراهم می‌کند. توسعۀ گردشگری شهری با ارتقای ابعاد کمی و کیفی با حداکثر بازده، یکی از مهم­ترین فعالیت‌های عمدۀ مدیریت اجرایی شهرها در عصر حاضر است. در همین راستا، پژوهش حاضر سعی دارد با بررسی مفهوم گردشگری شهری و نقش و اهمیت آن در توسعۀ شهرها، به ارائۀ الگویی پای...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
معماری و شهرسازی آرمان شهر

جلد ۳، شماره ۵، صفحات ۱۴۱-۱۵۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023